Een gevoel van treurige armoedigheid

Mijn ouders zitten allebei in hetzelfde verpleeghuis.
Op verschillende afdelingen, dat wel.
Het is er niet slecht, maar nog niet zo modern dat de cliënten al over een eigen kamer beschikken.
Hierdoor hebben ze geen enkele privacy. Geen plek voor zichzelf, behalve een bed met een prikbord erboven.
Voor wat foto's en ansichtkaarten.
Ze hebben ook nog een afsluitbare kledingkast en een nachtkastje.
Dat was het dan wel.

Iedereen heeft behoefte aan wat persoonlijk ruimte.
Een plek waar je ongestoord jezelf kunt zijn.
Of wat er van dat 'zelf' nog over is.
In elk geval een plek waar je desnoods onbespied in je neus kunt peuteren of aan je kont kunt krabben.
Het zijn tenslotte de kleine geneugten die 't 'm doen in het leven.
In een nog niet aan 'de moderne eisen' aangepast verpleeghuis moet je die missen.

Namens de Raad van Bestuur

Anderhalve week geleden was mijn moeder jarig. Zij werd 85.
Op dit moment zit zij in een verpleeghuis, want door bloedvatschade in de hersenen heeft zij last van wanen en hallucinaties.
Niettemin kun je gelukkig nog best goed met haar praten. Alleen moet je af en toe uitleggen wat er wel en niet klopt aan de dingen die ze vertelt.
Ze denkt bijvoorbeeld dat er voortdurend over haar wordt geroddeld. Maar haar medebewoners zijn veel te dement om te roddelen, die roepen maar wat.
Ze denkt ook regelmatig dat ze in een donkere kelder is gezet. Dat levert de nodige angsten op, die ik dan ook weer terug moet brengen tot aanvaardbare proporties.

De dag voor haar verjaardag vroeg ik aan de leidinggevende van de afdeling wat de gewoonte was bij verjaardagen.
Deden ze er nog wat aan?
Dat lieten ze geheel aan de familie over.
Werd er getrakteerd?
Dat lieten ze geheel aan de familie over.
Werd haar stoel nog versierd, hingen ze nog slingers op?
"Nee, kom zeg, slingers zijn voor kinderen, daar heb ik (!) toch zo'n hekel aan!" sprak de leidinggevende met afkeer in haar stem.
Ik dacht: Dat wordt geen taart voor jullie, morgen.
De familie heeft hier namelijk meteen geen zin meer in.
We hebben mijn moeder een paar uur meegenomen naar het huis van mijn zuster, waar volop taart en slingers aanwezig waren.

Uit de rats

Ik ben weer uit de rats en hoop dat dit voorlopig zo blijft. Mijn vader is weer helemaal boven jan, zoals dat heet.
De koorts is weg, zijn eetlust weer vrijwel op peil. De antibiotica hebben hun werk gedaan.
Het definitieve bewijs van zijn herstel leverde hij een paar dagen geleden.
De verzorgster had hem koffie en een koek gegeven. Toen hij die op had vroeg ze of het lekker was.
"Lekker? Jij bent lekker!"
Dementie hoeft kennelijk het ad rem zijn niet in de weg te staan.
Ik kon hem overigens geen ongelijk geven, maar moest hem toch bestraffend toespreken.
Voor de vorm.

In de rats

Ik zat in mijn rats. En nu nog wel een beetje. Mijn oude vader van 98 jaar zit in het verpleeghuis.
Zondag had hij ineens een zware urinewegontsteking en ook nog eens een longontsteking.
Hij had meer dan 39 graden koorts.

De dag ervoor had hij nog monter met ons zitten babbelen.
Op die leeftijd ben je een mens van een dag, dus wij schrokken wel.
We gingen naar het verpleeghuis. Hij was nog wel goed aanspreekbaar.
Hij lag in bed en had telkens maar dorst.

"Best kans dat ik doodga," zei hij tegen me.
Die kans was er inderdaad, maar ik sprak hem natuurlijk tegen.
Ik overwoog ook nog om tegen hem te zeggen dat hij moest wachten tot na de jaarwisseling, omdat dán pas het lagere tarief van de successierechten ingaat.

Grapje vader, humor tegen de schrik.
Maar dat snapt hij toch niet meer, hij is dement.
Dus laat maar zitten.

Getergd en gesard

De laatste tijd is mijn productie wat mager. Ik word teveel afgeleid, teveel van het werk gehouden. Want u weet waarschijnlijk hoe dat is met schrijven, daar moet je even lekker rustig in kunnen gaan zitten, als in een comfortabele leunstoel. De gedachten en ideeën komen dan vanzelf.

Maar ik word tegenwoordig getergd en gesard door vertegenwoordigers van diverse instanties. Het gaat namelijk wat minder goed met mijn lieve moeder en we proberen voor haar een veilig plaatsje in een verzorgingshuis te bemachtigen. De laatste weken heeft zij last van hallucinaties, waardoor een en ander toch wat urgenter wordt.

In ons land geven wij miljarden euro's uit aan de zorg. Je zou toch zeggen dat alles dan inmiddels toch piekfijn in orde is. Maar nee, er zijn wachtlijsten. Mensen die inmiddels hoogbejaard zijn, moeten soms wel twee jaar wachten op een plekje in een verzorgingshuis. Ze hopen natuurlijk dat je voor die tijd de pijp uit bent.

Rolstoelduwen

De laatste tijd ben ik erg druk met het rolstoelduwen. Goed voor de conditie, ik kan niet anders zeggen.
Mijn vader zit tegenwoordig in het verpleeghuis en daar moet ik mijn moeder dan naartoe duwen in de rolstoel. En weer terug natuurlijk.
Bij elkaar is dat toch wel een uurtje duwen.

Mijn moeder is heel erg slecht ter been. Veel mensen staan daar niet bij stil, maar het is nog een hele logistieke operatie om iemand per rolstoel op de plaats van bestemming te krijgen.
Het begint thuis.
Ja, moeder, ga maar even staan, dan trek ik je jas aan.
Dat opstaan gaat uiterst moeizaam.
Als ze al één arm in de mouw van haar jas heeft, bedenkt ze dat ze eerst nog naar de wc moet.

Het komt erop aan je geduld dan niet op de proef te laten stellen.
Je weet: dit gaat een tijdje duren. Nestel je op de bank met een krant, maak het je gemakkelijk.
Met een beetje mazzel is ze binnen tien minuten klaar.

Nadat de sanitaire zaken zijn afgehandeld kunnen we opnieuw de vertrekprocedure in gang zetten.
Jas aan, rolstoel zodanig positioneren dat ze er makkelijk in kan gaan zitten.
Nee, nog een beetje draaien, zo ja, laat jezelf maar zakken.
Ja, hij staat op de rem, er kan niets gebeuren.
Als ze zit moeten de voetjes nog van de vloer om op de voetsteunen gezet te kunnen worden.

Breinrot

Van buiten af bezien was het een kleine, vrolijke stoet die mijn vader naar het verpleeghuis bracht.
Ik duwde zijn rolstoel.
Het was mooi weer, we probeerden het luchtig te houden.
Daarom hadden we mijn moeder nog maar niet meegenomen.

Mijn zuster en mijn vrouw maakten grapjes met hem.
Als hij ze niet begreep, deed hij alsof.
Hij maakte ook grapjes met ons.
Die wij dan weer niet altijd begrepen, maar ook wij deden dapper alsof.
Hij zwaaide als een vorst op rijtoer naar voorbijgangers, maar ze zwaaiden lang niet altijd terug. Ze waren bezig met hun eigen dingen.
Misschien als we hadden geroepen 'Hij gaat vandaag naar het verpleeghuis', hadden ze wel even de moeite genomen om terug te zwaaien.
Zo aardig zijn de meeste mensen wel.
Maar we riepen niets, want dan hadden wij moeten huilen.

Inwendig was het een droeve stoet. Het doet toch erg veel pijn om een demente vader van 98 jaar naar het verpleeghuis te moeten brengen. Vooral omdat hij een klein jochie in een oud verschrompeld lichaam is geworden, dat argeloos de scheiding van vrouw en thuis tegemoet rijdt.
Het zat er al een tijdje aan te komen. Maar een week geleden raakten de zaken in een stroomversnelling toen hij zijn pols brak.