de avonden in zweden

Donderdag 07 September 2006 in categorie Kunst en Cultuur

Nog geen anderhalve week geleden zat ik op een zachte avond aan de beboste oever van een meer. De wind was kennelijk ergens anders aan het uitblazen, want tot in de verre omtrek bewoog er geen tak en rimpelde er geen golfje. Bewonderend staarde ik over het strak gepolitoerde wateroppervlak.
"Vakwerk," dacht ik hardop en onderbrak daarmee omzichtig het zwijgen van de natuur.
"Absoluut vakwerk! Wat zijn die Zweden toch knap in dat soort dingen..."
Want ik keek hier naar kunst met de grote K. Het is een kunst om de verleiding te weerstaan de uitgestrekte bossen niet gretig te vervangen door ronkend asfalt en spiegelende bedrijfsterreinen. Het is een kunst om bijna ongemerkt tóch zoveel hout te kappen dat je er stinkend rijk van wordt. Het is een kunst om telkens met eindeloos geduld veertig jaar te wachten tot een omgezaagd perceel weer bos is.
De Ivar-stellingen van Ikea zijn dus eigenlijk kunst. Die Zweedse lucifers met dat zwaluwtje uit Uddevalla zijn kunst. Het werd onderhand wat killetjes. En dus besloot ik dat het tijd werd mijn lichtelijk poëtische stemming te beëindigen.
Ik kroop in mijn auto, die even verderop in het gras stond. Omdat al die verpletterende stilte een stadsmens op den duur ook teveel kan worden zette ik de radio aan.
Nieuwsgierig probeerde ik of ik daar midden in Zweden een Nederlandse zender kon ontvangen. Toevallig wist ik de frequentie van AM-zender Radio 747 nog uit m'n hoofd. En warempel, al spoedig klonk door de Zweedse avond voorzichtig en niet te luid het Nederlandse programma De Avonden.

Op tweeduizend kilometer afstand van het vaderland overviel mij terstond een melancholiek 'Hallo, hier Bandung'-gevoel, niet in de laatste plaats door de belabberde ontvangst. Er bleek nogal wat omroepconcurrentie vanuit diverse windstreken te zijn op dit uur. Zo zat op de beurtelings aanzwellende en wegebbende ethergolven ergens vanuit de Balkan een zigeunerorkestje presentator Anton de Goede hinderlijk in het vaarwater. Soms zelfs dusdanig opdringerig, dat het leek of de medewerkers van het VPRO-programma zich deze avond collectief op het Bosnisch volksdansen hadden gestort.

Ineens realiseerde ik mij onthutst dat ik getuige was van een tragisch moment in de radiogeschiedenis. Dit was één van de laatste keren dat De Avonden via de ether te ontvangen was! Over een dikke week zou het programma worden verbannen naar de krochten van de kabel. Want Nederlanders zijn niet zoals Zweden. Nederlanders kappen er onbekommerd op los in hun cultuur. Totdat alles kaal is.

Verbal Jam vanavond in het derde uur van het VPRO-programma 'De Avonden'. Te beluisteren via de kabel op de Concertzender en achteraf op internet.

Tags: