het formulier

Woensdag 25 Februari 2004 in categorie Baanbrekende denkbeelden

Eén van de meest vreselijke uitvindingen die de mens ooit heeft gedaan is het formulier. Van formulieren kan ik nachten wakker liggen. Een formulier wil altijd ingevuld worden en ik heb er nooit zin in. Een formulier wil ook altijd allerlei zaken van mij weten die ik zèlf niet eens weet. Dingen die ik dus moet gaan opzoeken, nakijken, navragen, uitrekenen. Tijdens het invullen ligt er daardoor tevens een gigantische berg andere administratie omheen. En die moet ik later weer opruimen. Maar meestal ben ik inmiddels dusdanig murw dat ik de boel maar even de boel laat. Nog weken later slingeren de gevolgen van dat invullen rond. Ze worden bedankt! Een formulier wil meestal ook bijlagen. Kopieën van andere formulieren, van mijn paspoort, van mijn laatste bankafschrift, mijn verblijfsvergunning, mijn inschrijving bij het ziekenfonds, het verwijsbriefje. Wanneer het echt tegenzit wil het formulier ook nog verklaringen, stempels en handtekeningen van anderen, zoals de werkgever, de uitkeringsinstantie, de vader, de moeder, de toeziend voogd, de partner, de notaris, de beëdigd vertaler, het bevolkingsregister, de politie, de vorige verhuurder, het kadaster of het inwonend huisdier.

Een formulier wil ook altijd naar waarheid worden ingevuld. Maar de waarheid is meestal zo saai, zo alledaags, zo simpel. Op een formulier kun je nu nooit eens groots en meeslepend liegen of tenminste de fantasie de vrije loop laten. Het formulier zou een stuk aantrekkelijker worden als je bijvoorbeeld alle antwoorden als cryptogram mocht opschrijven. Of op elkaar mocht laten rijmen. Er zijn mogelijkheden te over, mogelijkheden die nu allemaal niet worden benut. Ikzelf zou het heel aardig vinden om er verhaaltjes of anekdotes bij te vertellen. Tekeningen, collages of plakplaatjes kunnen een formulier ook een geweldig stuk opleuken. Maar het enige plaatje dat ik er ooit bij heb mogen doen was een goed gelijkende, recente pasfoto. Dat was dus weer een anticlimax.

Kortom, er wordt zo weinig rekening gehouden met de creatieve ruimte die de invuller nodig heeft. En vergeet ook niet degene die het formulier moet lezen! Dat is bijna altijd een ambtenaar. Geen wonder dat ambtenaren slaperig worden.

Het zou al een stuk schelen wanneer ze het formulier als stripverhaal gingen uitbrengen. De huidige beeldcultuur vráágt daar gewoon om. Een deel van de tekstballonnen is leeg. Dan weet je: daar mag ik zelf antwoord geven. Je ziet bijvoorbeeld Dorknoper als ambtenaar achter een bureau zitten en hij vraagt aan Kapitein Haddock: "Wat is uw belastbaar inkomen over 1953?"
Duizend bommen en granaten, dat zou toch stukken leuker zijn?
Wie zich geïnspireerd voelt mag een leuk stripplaatje bij dit onderwerp maken!

Tags: