in de ban van het vaticaan
Zaterdag 19 Maart 2005 in categorie Israël en het Midden-Oosten
Normaal gesproken word ik een beetje kriegel als ik fictie lees waarin duidelijk herkenbare historische personages en gebeurtenissen worden gebruikt om een geheel uit de duim van de schrijver gezogen verhaal te vertellen. Nog geïrriteerder raak ik als door de auteur of door anderen gesuggereerd wordt dat het om meer dan zomaar verzinsels gaat. Toch denk ik erover om Dan Brown's 'Da Vinci Code' te gaan lezen. En wel hierom: het serieuze fanatisme waarmee het Vaticaan tegen het boek ten strijde is getrokken zou me bijna doen geloven dat het hier veel meer dan zomaar hersenspinsels van Dan Brown betreft. Zijn de honger, armoede, ziekten en andere narigheid de wereld uit en is de komst van de Messias nabij? Je zou het haast denken als je ziet hoeveel geld, tijd en energie er wordt gestoken in de anti-Da Vinci campagne door mensen als Tarcisio Bertone. Hij is de kardinaal die verantwoordelijk is voor de katholieke gedachtenpolitie. De kardinaal vraagt zich af wat er zou gebeuren "als een soortgelijk boek vol leugens werd geschreven over Buddha, Mohammed, of zelfs, bijvoorbeeld, als een roman werd gepubliceerd die de geschiedenis van de Holocaust of van de Shoah (sic) manipuleert" (International Herald Tribune, 17 maart).
Ik heb nieuws voor meneer Bertone: van Boeddha heb ik geen verstand, maar over Mohammed en de Shoah zijn zulke boeken er al jaren. Shoah is overigens het Hebreeuwse woord dat als synoniem voor Holocaust wordt gebruikt, maar zulke onnauwkeurigheden zal ik een kardinaal niet aanrekenen. De Holocaust wordt veelal te onpas, zelden te pas, in boeken en films gebruikt, vaak als een soort special effect.
Een veel kwaadaardiger manipulatie van de geschiedenis van de vervolging van en moord op een belangrijk deel van het (Europese) jodendom is gemeengoed onder de zogenaamde revisionistische historici. Onder hen bevinden zich niet weinig vrome katholieken en nooit heb ik echt gemerkt dat het 'Bureau voor dogmatische rechtzinnigheid' of een ander gezaghebbend onderdeel van de moederkerk zich daar buitensporig druk of boos over heeft gemaakt.
Wat betreft Mohammed, is zijne eminentie de Rushdie-affaire vergeten? Deze amnesie zou door kwade geesten op twee manieren kunnen worden verklaard: Tarcisio Bertone ziet een roomse fatwa tegen Dan Brown wel zitten óf hij wil ons er niet aan herinneren dat de katholieke kerk het boekverbranden min of meer heeft uitgevonden.
Bert de Bruin is historicus, gespecialiseerd in geschiedenis van het Midden-Oosten en in moderne 'joodse geschiedenis'. In 1995 emigreerde hij naar Israel. Hij woont in de buurt van Haifa en schrijft daar zijn proefschrift, met als onderwerp "Joden in het Frankrijk van na de bevrijding, 1944 - 1949".
| Tweet |
