het zweedse keukenladekastje

Zondag 31 Oktober 2004 in categorie Klein Proza

Bij de grote meubelboer uit Zweden kocht ik een puzzel. Als je die puzzel helemaal goed oplost is het vanzelf een keukenladekastje. Of een ander handig meubelstuk. Er zit een mooie handleiding bij hoe je het ding in elkaar moet zetten. De handleiding is gemaakt voor analfabeten, want hij bestaat uitsluitend uit tekeningetjes. Ook analfabeten hebben immers recht op keukenladekastjes.
In het begin van de handleiding staat een tekening van een monter mannetje dat het klusje wel eventjes zal klaren. Gut, gut, wat straalt dat mannetje een optimisme uit! Hij laat eerst zien welke schroefjes er allemaal bij het ladekastje horen te zitten. Wanneer dat niet mocht kloppen staat hij op de volgende tekening eventjes zwaar te balen, maar daarna belt hij gewoon blijmoedig lachend met de Zweedse meubelboer. De masochist! Ikzelf zou er goed de pest in hebben.

Het Zweedse klusmannetje zet het ladekastje niet zelf in elkaar. Dat laat hij mij doen. Op de tekeningetjes staat stap voor stap uitgelegd hoe dat moet. Het mannetje is dan in geen velden of wegen meer te zien. Gaandeweg kom ik erachter dat je die tekeningen met uiterste precisie dient te volgen. Als die Zweden tekenen dat schroefje nummer 100372 in gaatje nummer vijftien van de drieëntwintig gaatjes moet, dan kun je hem beter niet lichtzinnig in gaatje nummer veertien duwen. Niet denken: ach, die gaatjes zijn allemaal hetzelfde en er zijn er genoeg. Zo’n meubel kan namelijk ook op nog op tweeëntwintig andere manieren in elkaar. Alleen wordt het dan geen keukenladekastje, maar postmodernistische Zweedse volkskunst.

Het ergste zijn alle gaatje die helemaal niet gebruikt hoeven te worden. Die zitten daar zomaar. Je hoeft er niets in te steken of in te schroeven. De noodzaak daarvan gaat mijn eenvoudig verstand ver te boven. Uren heb ik zitten nadenken over de diepere betekenis van al die overbodige gaatjes. Ik heb dit staaltje Zweeds vernuft maar ten dele kunnen doorgronden. Mijn theorie is dat op deze manier een keukenladekastje ook een Tromsö stapelbed kan zijn. Dan doen ze er gewoon een totaal andere bouwtekening bij. Zo hebben veel mensen zonder het te weten tegelijk een keukenladekastje en een stapelbed in huis.

Ja, de Zweden zijn gewiekste jongens. Zij hebben al meer dan duizend jaar ervaring met houtbouw. Die moeten wij niet onderschatten. In de geheime archieven van het Vikingskiphuset (Vikingmuseum) in het Zweedse plaatsje Borg ligt een bouwtekening van een vikingschip. Hij zit vol vochtkringen, maar nog duidelijk is te zien hoe een monter klusmannetje daarop stap voor stap uitlegt hoe je zo’n ding in elkaar zet. En dan te bedenken dat het óók een stapelbed had kunnen worden! Of een keukenladekastje! Europa zou er vandaag anders hebben uitgezien.
Nr. 54 | publicatiedatum 23-10-2004 | vorige opspraak-columns