praten met apparaten

Zaterdag 01 November 2003 in categorie Klein Proza

Veel apparaten doen tegenwoordig pogingen om met hun gebruiker te communiceren. Dat is trendy en het staat geavanceerd. Waarschijnlijk speelt men in op de reeds langer bestaande neiging van mensen om voortdurend tegen taakverrichtende spullen te kletsen. En dan is het natuurlijk leuk wanneer er ook eens af en toe respons komt, nietwaar?

Gelukkig praten de meeste apparaten stilletjes via hun display. Dat is wel zo rustig, vind ik. Want de schaarse elektronica die écht het woord tot mij richt is doorgaans niet om aan te horen. Deze toestellen hebben enge monotone stemmetjes met een elektriek accent.

Toch heb ik gemerkt dat wanneer een apparaat met mij in contact treedt, dit meestal niet veel goeds voorspelt. Mijn videorecorder vermeldt bijvoorbeeld ineens op zijn schermpje: “F03”.
Tja, dáár heb ik natuurlijk geen boodschap aan, dus ik zeg: “Niks mee te maken, hup, doorwerken jij!” Maar dat schijnt nu juist het probleem te zijn, hij weigert verder iets te doen. Ik druk tevergeefs lukraak wat op de knoppen. De enige respons blijft “F03”.

Wat moet ik met zo’n nietszeggende opmerking? Als er nou “FNV” stond kon ik me er nog iets bij voorstellen: een arbeidsconflict of iets dergelijks. Maar “F03”... Is dat soms een nieuwe bond, een NU91 voor videorecorders?
Het ergste is dat het ding mijn videoband niet wil teruggeven. Ik voer de druk wat op, ram weer op de knoppen en schreeuw “Hier die band!” Maar hij blijft bij zijn blijkbaar niet onderhandelbare standpunt: “F03”. Die solliciteert naar ontslag op staande voet.

Er zijn apparaten die veel taalvaardiger zijn dan mijn videorecorder. Je zou denken: een computer. Maar niets is minder waar. Een computer is juist heel dom als hij zich niet senang voelt. Het enige dat hij dan produceert zijn wat panische piepjes. Verder doet hij niets en laat de eigenaar in wurgende onzekerheid.
Nee, dan mijn magnetron. Die kletst mij de oren van het hoofd en vertelt mij precies welke handelingen ik moet verrichten om tot een eetbaar resultaat te komen. Hij vraagt wat ik erin ga stoppen, bijvoorbeeld vis, gevogelte, vlees of pizza. Hij vraagt hoeveel het weegt: “Voer gewicht in.”
Soms trekt hij met een piepje mijn aandacht en dan beveelt het display: “Omdraaien!” De eerste keer draaide ik hem mijn rug toe. Gewoon een flauwigheidje om even te pesten. Hij nam wraak door na afloop van het kookproces te zeggen: “Afdekken en laten staan”. Ja kom zeg, ik heb honger!

Maar goed, de magnetron werkt tenminste nog. Het is natuurlijk afwachten wat hij nog te melden heeft als hij eenmaal stuk is. Waarschijnlijk zoiets als: “FEBO!”. Toch altijd nog duidelijker dan “F03”.
verschenen in nieuwsbrief nr 129 van het literair tijdschrift OpSpraak

№ 06