Taalkracht

Vrijdag 21 Februari 2003 in categorie Het vaderlandsch cultuurgoed

In tegenstelling tot gisteren nu eens over taalkracht in plaats van taalzwakte. Want zo'n zinnetje als "wat trekt u in deze functie aan" zet toch de gedachten in gang.
Er loopt iemand met z'n hele been in het verband moeizaam over straat en ik denk meteen: dat is een behoorlijk ingewikkeld been! Dat soort dingen.
Ik zit hier aan de lay-out te werken, ik wil een goede aanduiding voor het kalendertje en ik noem het 'per dag kalender'. Mmm, toevallig is deze jongen nog helemaal niet kaal, ook niet kalend en zeker niet per dag. Dus ja... Ik twijfel nog even of ik dat laat staan.

Ander puntje. Waar veel taalpuristen vreselijk moeilijk over doen zijn woorden uit andere talen die het Nederlands binnensluipen. Je kunt het inderdaad overdrijven door allerlei Angelsaksische taal te gaan uitslaan waar goede Nederlandse woorden paraat staan. Het is nergens voor nodig om kijk-mij-eens-modern-zijn kreetjes te gaan slaken als 'de kids' en 'mijn fijne nieuwe job'. Veel leuker is het dan om originele vertalingen te maken. Bijvoorbeeld door een 'blowjob' voortaan een 'blaasbaantje' of desnoods 'blaasklusje' te noemen in plaats van altijd maar dat suffe gepijp.

Maar toch zijn er in andere talen soms gewoon woorden die iets veel beter uitdrukken dan een Nederlands woord, voorzover dat al beschikbaar is. Neem Duitse woorden als 'überhaupt' en 'sowieso'. We hebben er niet eens een goed Nederlands alternatief voor, dus daarom raken dergelijke woorden rap ingeburgerd. Immers, ze drukken toch een gevoel uit, ze voorzien in een behoefte.
Een mooi Engels woord vind ik altijd 'to trigger'. Dat moeten we gewoon vernederlandsen. De belangrijkste reden namelijk om een woord bij ons in te burgeren is dat het korter, krachtiger en beter uitdrukt wat we willen zeggen dan het Nederlandse alternatief. Of dat het qua klank beter past bij hetgeen je wilt zeggen. Want 'rücksichtslos' klinkt eigenlijk veel meedogenlozer dan 'meedogenloos'...

Maar dat laatste zal wel door de oorlog komen...

Tags: